پوکه ساختمانی در واقع همان سنگهای آتشفشانی سبک و متخلخل است که پس از سرد شدن گدازههای آتشفشان شکل میگیرد. خلل و فرج فراوان در ساختار این سنگها باعث شده وزن مخصوص آنها بسیار پایین باشد، تا جایی که نمونههایی از پوکه معدنی روی آب شناور میمانند. همین ساختار حفرهای ویژگیهای مهمی مانند عایق بودن، وزن کم و مقاومت در برابر آتش را ایجاد میکند. پوکهها ممکن است از معادن طبیعی استخراج شوند (پوکه معدنی) یا در کارخانهها با انبساط خاک رس در کوره تولید گردند (پوکه صنعتی). هر دو نوع به دلیل سبکی و پایداری شیمیایی در ساختمانسازی کاربرد دارند.
اصطلاح «پوکه ساختمانی» برای مجموعهای از سبکدانهها به کار میرود که در سازهها استفاده میشوند. این دسته شامل پوکههای معدنی (عدسی، نخودی، بادامی، فندقی، ماسهای و …) و پوکههای صنعتی است. انتخاب نوع مناسب به اندازه دانه و نوع کاربری بستگی دارد.
دانههای این نوع پوکه اندازهای بین حدود ۳ تا ۵ میلیمتر دارند. وزن این پوکه بسیار کم و دانهها یکدست هستند، به همین دلیل برای شیببندی پشتبام و کفسازی طبقات استفاده میشود. دانههای کوچک و یکنواخت آن کمک میکند سطح ایجاد شده منسجمتر و سبکتر باشد و در عین حال مقاومت فشاری مناسبی ایجاد شود.
ریزترین نوع پوکه ساختمانی با اندازه دانه کمتر از ۵ میلیمتر است. از این پوکه برای تولید بتن سبک و بلوکهای سبک، ملاتهای مقاوم و پرکردن سطح لولهها استفاده میشود. دانهبندی ریز آن باعث میشود. که ملات و بتن حاصل، هم وزن کمتری داشته باشد و هم مقاومت خوبی در برابر فشار و ضربه پیدا کند.
این پوکه از نظر اندازه بزرگتر از عدسی است (حدود ۵ تا ۱۰ میلیمتر). بهدلیل وزن کم و در عین حال مقاومت کافی، برای تولید بتن سبک، کفسازی و شیببندی ساختمانها بهکار میرود. پوکه نخودی در مقایسه با پوکههای درشتتر سطحی هموارتر ایجاد میکند و در ساخت ملات و بتن سبک عملکرد خوبی دارد.
این نوع پوکه دانههایی با اندازه ۱۰ تا ۳۰ میلیمتر دارد. ابعاد بزرگتر این پوکه آن را برای پرکردن فضاهای خالی، سبکسازی فونداسیون و استفاده در بخشهای زیرساختی مناسب میکند. به دلیل اندازه و حجم بالاتر، پوکه بادامی بهعنوان یک پرکننده سبک و مقاوم عمل میکند و برای ایجاد حفرههای زیرزمینی یا زیرسازی کف کاربرد دارد.
پوکه فندقی اندازهای بین نخودی و بادامی دارد، یعنی حدود ۸ تا ۲۰ میلیمتر. این پوکه در ساخت بتن سبک، کفسازی و شیببندی کاربرد دارد و همچنین به عنوان عایق صوتی و حرارتی عملکرد نسبتا مناسبی نشان میدهد. بسیاری از مهندسان این نوع را بهترین گزینه برای شیببندی سقف و کف میدانند، زیرا وزن متوسط و ساختار متخلخل آن تعادل خوبی بین مقاومت و سبکی ایجاد میکند.
ریزترین نوع پوکه ساختمانی با اندازه دانه کمتر از ۵ میلیمتر است. از این پوکه برای تولید بتن سبک و بلوکهای سبک، ملاتهای مقاوم و پرکردن سطح لولهها استفاده میشود. دانهبندی ریز آن باعث میشود که ملات و بتن حاصل، هم وزن کمتری داشته باشد و هم مقاومت خوبی در برابر فشار و ضربه پیدا کند.
این نوع پوکه به صورت طبیعی استخراج نمیشود، بلکه در کارخانه با حرارت دادن خاک رس در دماهای بالا (حدود ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد) ساخته میشود. پوکه صنعتی نسبت به انواع معدنی وزن بسیار کمتری دارد؛ وزن مخصوص بتن ساخته شده با لیکا در حالت متراکم حدود ۹۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب است.
این نوع پوکه از معادن روباز استخراج میشود و اندازه دانههای آن میتواند متفاوت باشد. پوکه سیاه بیشتر برای دیوار چینی، شیببندی بام، ساخت دیوار تونلها و حتی آبنماها به کار میرود. برخی از انواع پوکه سیاه به دلیل رنگ و ظاهرشان در محوطهسازی یا ساخت آبنماهای طبیعی نیز استفاده میشوند.
پوکه ساختمانی در بخشهای مختلف ساختمانسازی استفاده میشود و به دلیل وزن کم، عایق بودن و قیمت مناسب، گزینهای محبوب در بازار است.
قیمت پوکه ساختمانی یا پوکه معدنی معمولاً بر اساس حجم یا وزن به صورت هر متر مکعب، هر کیلوگرم یا هر تن اعلام میشود. عوامل متعددی بر قیمت این مصالح اثر میگذارند؛ از جمله نوع پوکه (معدنی یا صنعتی)، مقدار سفارش و هزینه حملونقل. بدیهی است که قیمت پوکه صنعتی با قیمت پوکه معدنی متفاوت است.
برای برآورد هزینه، علاوه بر قیمت پایه در کارخانه باید مسافت و نوع وسیله نقلیه جهت حمل بار را در نظر گرفت. خرید عمده معمولاً نسبت به خرید خرد از نظر اقتصادی مقرونبهصرفهتر است و بسیاری از تامینکنندگان برای حجمهای بالا تخفیف در نظر میگیرند.
در نیمه دوم سال ۱۴۰۴، قیمت پوکه مناسب برای شیببندی سقفها و کفها متغیر بوده و بسته به عوامل بالا نوسان دارد؛ بنابراین بهتر است پیش از خرید با فروشنده یا تولید کننده در تماس باشید تا جدیدترین قیمتها و شرایط را دریافت کنید.
اگر قصد خرید پوکه ساختمانی را دارید، پیش از انتخاب بهتر است با ویژگیها و کاربردهای انواع پوکه آشنا شوید. پوکههای ساختمانی به دلیل وزن بسیار کم، عایق حرارتی و صوتی بودن و مقاومت بالا در برابر آتشسوزی و رطوبت برای کفسازی، شیببندی پشتبام و تولید بتن سبک استفاده میشوند. انواع متنوعی مانند پوکه عدسی، نخودی، بادامی، فندقی و ماسهای در بازار موجود است که هر کدام اندازه و کاربرد خاص خود را دارند. هنگام خرید به نوع و اندازه دانه، کیفیت استخراج و دانهبندی، و مقدار مورد نیاز برای پروژه توجه داشته باشید. برای دریافت مشاوره تخصصی و اطلاع از قیمت روز میتوانید با تامینکنندگان معتبر تماس بگیرید و با مقایسه گزینهها، بهترین انتخاب را برای پروژه خود داشته باشید.
پوکه ساختمانی به دلیل وزن کم، مقاومت بالا و ویژگیهای عایق حرارتی و صوتی، در سالهای اخیر به یکی از مصالح کلیدی در صنعت ساختمانسازی تبدیل شده است. شناخت انواع مختلف پوکه (عدسی، نخودی، بادامی، فندقی، ماسهای و صنعتی) و انتخاب صحیح آن بر اساس نیاز پروژه، نقش مهمی در کیفیت و دوام سازه دارد. با استفاده صحیح از این مصالح طبیعی و بهینه، میتوان سازههایی مقاومتر، سبکتر و دوستدار محیطزیست ایجاد کرد و در عین حال هزینههای ساخت و بهرهبرداری را کاهش داد.